Beethoven schreef zijn Dertiende strijkkwartet in een periode waarin hij werd gekweld door familieproblemen en een zwakke gezondheid. Na de première verving hij het laatste deel, de Grosse Fuge, door een nieuwe finale. Het emotionele zwaartepunt van het kwartet kwam daardoor te liggen op de Cavatina, een werk dat Beethoven, iedere keer als hij zijn eigen noten las, tot tranen toe ontroerde. Ernaar luisteren kon hij niet meer…

In Jan Caeyers’ monumentale Beethovenbiografie heet het hoofdstuk over de late strijkkwartetten ‘De ontdekking van de hemel’. En met reden: net als Mulisch’ roman openen deze kwartetten een wereld die alle begrip te boven gaat. Nog beter dan woorden weet Beethovens muziek hier de essentie van liefde en pijn weer te geven. Op de top van zijn creativiteit verkent hij de grens tussen denken en voelen, tussen materie en spiritualiteit.