Dvořák schreef zijn hele leven lang strijkkwartetten. Toen hij zijn Dertiende strijkkwartet schreef, zo’n tien jaar voor zijn dood, had hij een veelbewogen jaar achter de rug. Hij kwam terug van zijn reis door Amerika en zijn schoonzus – die ook zijn eerste liefde was – overleed. Je zou verwachten dat dit kwartet iets van die indrukwekkende gebeurtenissen met zich meedraagt, maar het is vrolijk en licht, hier en daar zelfs dartelend zoals eigenlijk alleen Dvořáks muziek dat kan zijn.

Hoewel deze kwartetten voor Sjostakovitsj aan de lichte kant zijn, schuilt er altijd iets donkers in zijn muziek. Toen Sjostakovitsj aan zijn Tweede strijkkwartet begon, was hij al over de helft van zijn leven. In hoog tempo zou hij in totaal vijftien strijkkwartetten schrijven, waarvan het tweede en zevende uitersten zijn. Het Tweede strijkkwartet is een van zijn langste kwartetten en het Zevende het kortst. Die uitersten zitten ook in de muziek: langgerekte recitatieven tegenover snelle, puntige ritmes – maar allebei in die onmiskenbare stijl van Sjostakovitsj.